Sau nhiều năm phát triển thăng trầm trong thị trường tiền điện tử, Bitcoin cuối cùng cũng góp mặt trên sàn giao dịch chứng khoán dưới dạng Bitcoin ETF, được công ty tài chính ProShares phát hành lần đầu tiên vào tháng 10 năm 2021. Vậy Bitcoin ETF là gì? Chúng ta sẽ cùng nhau làm rõ!
Nội dung bài viết
Tìm hiểu về ETF và Bitcoin ETF
ETF (Exchange-traded fund) là một quỹ giao dịch công khai để theo dõi một số tài sản cơ bản. Đây là một sản phẩm tài chính tinh gọn, cho phép các nhà đầu tư giao dịch nhiều loại tài sản như vàng, cổ phiếu công ty công nghệ hoặc các ngành nghề khác nhau cùng một lúc.
Thay vì mua cổ phiếu riêng lẻ của Apple, Microsoft hay Amazon, ETF có thể bán cổ phiếu trong quỹ theo dõi cổ phiếu công nghệ, giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận tới toàn bộ ngành nghề.
Tương tự ETF, Bitcoin ETF là một quỹ giao dịch trao đổi bao gồm Bitcoin hoặc các tài sản liên quan đến giá của Bitcoin. Tuy nhiên, chúng được giao dịch trên các sàn giao dịch truyền thống thay vì các sàn giao dịch tiền điện tử.
Về lý thuyết, Bitcoin được mua bởi công ty chứng khoán. Tuy nhiên, Ủy ban An ninh và Giao dịch vẫn đang bác bỏ các đề xuất này. Hiện tại, các tài sản cơ bản trong Bitcoin ETF liên kết với các hợp đồng tương lai Bitcoin đang được giao dịch trên sàn Chicago Mercantile Exchange (CME).
Cách thức hoạt động
Khi một quỹ ETF truyền thống theo dõi cổ phiếu, quỹ ETF đó bắt buộc phải sở hữu loại cổ phiếu đó. Bitcoin ETF cũng tương tự, quỹ cũng cần phải mua và nắm giữ Bitcoin.
Sau đó, quỹ sẽ bán các cổ phần được chia nhỏ ra trong số cổ phần mình nắm giữ trên sàn giao dịch tương tự như ETF truyền thống.
SEC đã từ chối tất cả các Bitcoin ETF nào đang nắm giữ Bitcoin. Thay vào đó, SEC lại phê duyệt các ETF Bitcoin được liên kết với các hợp đồng tương lai được giao dịch trên CME.
Hợp đồng tương lai là một hợp đồng được tiêu chuẩn hóa trong đó hai bên đồng ý trao đổi một số lượng tài sản cụ thể vào một ngày cụ thể với một mức giá cụ thể. Hợp đồng tương lai Bitcoin là một thỏa thuận giữa hai bên để trao đổi một đơn vị hợp đồng bitcoin. Trong trường hợp này, một đơn vị hợp đồng là 5 BTC.2
Quỹ tạo ra cổ phiếu với giá dựa trên giá hiện tại của một đơn vị hợp đồng và đưa ra trao đổi mua bán. ETF liên kết Bitcoin chính thức đầu tiên là Proshares Bitcoin Strategy ETF (BITO), được SEC phê duyệt vào tháng 10 năm 2021 và được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York.
Tóm lược về lịch sử hình thành Bitcoin ETF
Phần lớn các đề xuất thành lập Bitcoin ETF đều diễn ra ở Hoa Kỳ, nơi Ủy ban Chứng khoán và giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đóng vai trò là cơ quan quản lý. Tuy nhiên, các sắc lệnh mà SEC đã ban hành đã vượt ra khỏi Hoa Kỳ và ảnh hưởng đến cả thị trường tiền điện tử.
Năm 2013, hai tỷ phú Bitcoin là Cameron và Tyler Winklevoss lần đầu tiền trình đơn đề xuất thành lập một quỹ Bitcoin ETF với SEC. SEC đã từ chối đề nghị này vì cho rằng thị trường Bitcoin quá dễ bị thao túng và các sàn giao dịch tiền điện tử về cơ bản là không thể kiểm soát.
“Các lập luận được đưa ra nhằm ủng hộ tuyến bố này là không đầy đủ và không nhất quán, không được hỗ trợ hoặc mâu thuẫn với các dữ liệu phân tích”
Đến năm 2017, đến lượt Grayscale nộp đơn đăng ký cho Grayscale Bitcoin Trust (GBTC). Tuy nhiên, ba tháng sau, cũng chính Grayscale đã rút lại đơn đăng ký đã gửi lên SEC và chọn niêm yết quỹ của mình trên thị trường OTC. GBTC hiện là quỹ Bitcoin lớn và phổ biến nhất nhưng nó vẫn chưa được niêm yết trên bất cứ một sàn giao dịch lớn nào của Hoa Kỳ.
Trong ba năm tiếp theo, từ 2017 đến 2020, có khoảng một chục đề xuất thành lập Bitcoin ETF được trình nhưng đều bị SEC từ chối. Đến năm 2021, sau nhiều năm khắc phục sai sót từ nhiều lần chạy thử nghiệm, SEC cuối cùng cũng chấp nhận Bitcoin ETF đầu tiên do công ty ProShares phát hành.
Ưu và nhược điểm của Bitcoin ETF
Ưu điểm
- Phổ biến: Bạn có thể giao dịch Bitcoin ETF một cách dễ dàng vì chúng có sẵn trên tất cả các sàn giao dịch truyền thống. Ngoài ra, Bitcoin ETF cũng được mua bán bằng các thao tác đơn giản tương tự như cổ phiếu.
- An toàn: Vì được niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán truyền thống, Bitcoin ETF phải chịu sự quản lý chặt chẽ từ cơ quan quản lý. Vì thế, giá của chúng cũng khó bị thao túng.
- Tiện lợi: Ngay cả khi bạn không có kiến thức gì về tiền điện tử, bạn vẫn có thể mua, bán và nắm giữ cổ phiếu của một Bitcoin ETF. Dù được liên kết với tiền điện tử nhưng Bitcoin ETF hoạt động như một loại cổ phiếu thông thường.
Nhược điểm
- Phí giao dịch cao: So với các ETF truyền thống, các quỹ liên quan đến Bitcoin thường có xu hướng thu phí quản lý cao hơn. Đối với những nhà đầu tư nhỏ lẻ, đây có thể không phải là vấn đề. Tuy nhiên, khi bạn đầu tư với một số tiền lớn, phí giao dịch cao sẽ ảnh hưởng đáng kể đến khoản đầu tư của bạn.
- Tính đầu cơ cao: Thị trường tiền điện tử là một thị trường tương đối mới, và không có gì đảm bảo về khả năng sẽ xảy ra những sự kiện tiêu cực trong tương lai gần. Vì thế, bất kỳ khoản đầu tư nào vào Bitcoin hoặc ETF Bitcoin đều có tính đầu cơ cao.
- Biến động lớn: Bitcoin ETF được quy định bởi nhiều điều khoản ràng buộc như cổ phiếu chứng khoán, nhưng Bitcoin thì không. Thị trường tiền điện tử nói chung nổi tiếng bởi sự biến động lớn về giá trong một thời gian ngắn. Vì vậy, việc giá Bitcoin ETF cũng tăng giảm chóng mặt là điều không thể tránh khỏi.
Tại sao nên đầu tư vào Bitcoin ETF thay vì Bitcoin?
Đầu tư vào Bitcoin có thể tương đối phức tạp đối với những người không am hiểu về blockchain. Đầu tiên, Bitcoin có thể khó lưu trữ, đòi hỏi người dùng phải nhớ mật mã hoặc private key để tiếp cận được ví.
Điển hình có thể kế đến trường hợp của Stefan Thomas, một kỹ sư công nghệ người Đức sở hữu ổ cứng IronKey chứa 7.002 BTC. Tuy nhiên, do quên mật khẩu nên cho đến giờ anh vẫn chưa thể tiếp cận đến số Bitcoin trị giá lên đến hàng trăm triệu USD. Theo dữ liệu từ Chainalysis, khoảng 18% Bitcoin có thể bị mất hoặc mắc kẹt trong các ví không thể truy cập được.
Thứ hai, khi người dùng gửi Bitcoin nhầm địa chỉ ví, khả năng cao sẽ không thể lấy lại được. Không giống như ngân hàng hay các tổ chức tài chính tập trung, người dùng có thể lấy lại được số tiền của mình nếu chuyển nhầm. Bitcoin là một loại tiền điện tử phi tập trung, vì vậy không có một cơ quan nào quản lý trực tiếp. Việc khiếu nại để lấy lại tiền là bất khả thi.
Ngược lại, đầu tư vào Bitcoin ETF đơn giản và dễ thực hiện tương tự như đầu tư cổ phiếu. Vì vậy, nó rất phù hợp với những đối tượng không rành về công nghệ hoặc đã quen với cách đầu tư truyền thống. Bitcoin ETF cũng phổ biến trên nhiều sàn giao dịch chứng khoán nên cũng tương đối dễ tiếp cận hơn.
Kết luận
Bitcoin ETF là một công cụ giúp Bitcoin dễ dàng tiếp cận hơn với các nhà đầu tư truyền thống. Việc SEC chấp nhận Bitcoin ETF cũng mang lại tia hi vọng cho cộng đồng đầu tư tiền điện tử khi trước đó SEC liên tục từ chối cũng như ra những chính sách nhằm hạn chế tiền điện tử.
Chúng ta hãy cùng chờ xem Bitcoin ETF có thể giúp Bitcoin nói riêng hay cả thị trường tiền điện tử nói chung phát triển bùng nổ hơn trong thời gian tới hay không nhé!
Join the Defi Learn community:
Website | Twitter | Tiktok | Youtube | Facebook
