CLMM là một trong những từ khóa hot trong thời gian vừa qua kéo theo sự tăng trưởng của rất nhiều các dự án DeFi phục vụ trong mảng này. đặc biệt là các Yield Aggregator. Cùng mình tìm hiểu về Thanh khoản Tập Trung (Concentrated Liquidity Management) và đâu là cơ hội đầu tư cho chúng ta nhé!
Nội dung bài viết
Thanh khoản tập trung (CLMM) là gì?
Thanh khoản tập trung (Concentrated Liquidity Market Maker – CLMM) là một loại thuật toán tiên tiến được thiết kế cho nền tảng AMM DEX, cho phép các nhà cung cấp thanh khoản thêm tính thanh khoản của các cặp token trong các phạm vi giá cụ thể.
Trong mô hình này, các LPs (nhà cung cấp thanh khoản) sẽ cung cấp thanh khoản với chiến lược sâu hơn vì khi đó các LPs sẽ dự đoán cho phạm vi mà giao dịch thực sự xảy ra, thay vì cung cấp cho toàn bộ phạm vi giá từ 0 đến dương vô cực.
Khi cung cấp thanh khoản, các LPs sẽ được nhận lại các fungible LP token. Tuy nhiên, với cơ chế thanh khoản tập trung CLMM, các vị trí LP sẽ được đại diện bởi NFT – đại diện cho cặp token, khối lượng và phạm vi giá mà người dùng cung cấp thanh khoản.
Đây là một mô hình cung cấp thanh khoản mới được sử dụng đầu tiên bởi phiên bản Uniswap Ver3 với mô hình cung cấp thanh khoản tập trung có hiệu suất tốt hơn. Trong khi với mô hình cũ trước đây, thanh khoản cung cấp từ 0 -> vô cực nên hiệu suất sinh lợi nhuận không thực sự hiệu quả.
Lợi ích và hạn chế của thanh khoản tập trung (CLMM)
Lợi ích:
Đối với các LP
Các nhà cung cấp thanh khoản sẽ kiếm được phần phí và phần thưởng cao hơn, kết quả là việc tối ưu vốn đáng kể hiệu quả hơn so với các mô hình AMM trước đây trong DeFi, đồng thời giảm rủi ro cho vốn ban đầu.
Điều đó thể hiện qua ví dụ sau đây:
Alice và Bob đều muốn cung cấp tính thanh khoản trong nhóm ETH/DAI trên nền tảng sử dụng cơ chế thanh khoản tập trung (CLMM). Mỗi người đều có 1 triệu đô la. Giá hiện tại của ETH là 1500 DAI.
Alice quyết định triển khai vốn của mình trên toàn bộ phạm vi giá (trong cơ chế AMM bình thường). Alice cần gửi 500,000 DAI và 333.33 ETH (trị giá tổng cộng 1 triệu đô la).
Thay vào đó, Bob sử dụng cơ chế CLMM, chỉ gửi tiền trong phạm vi giá từ 1000$ đến 2250$. Bob cần gửi 91,751 DAI và 61.17 ETH, trị giá tổng cộng khoảng 183,500$. Phần còn lại 816,500 đô la, Bob sẽ dành đầu tư theo các cách khác.
Mặc dù Alice đã bỏ ra số vốn gấp 5,44 lần như Bob, nhưng cả hai kiếm được số tiền phí tương tự nhau, miễn là giá ETH/DAI vẫn nằm trong phạm vi 1,000 đến 2,250.
Thanh khoản của cả Alice và Bob sẽ hoàn toàn bằng ETH nếu giá ETH giảm xuống còn 0 đô la. Tuy nhiên, Alice mất toàn bộ tài sản, còn Bob thì chỉ mất khoảng 20% tài sản.
Nguồn: Uniswap v3
Đối với Trader
Tính thanh khoản cao hơn xung quanh giá thực tế của cặp tiền có nghĩa là giúp cho các nhà giao dịch (traders) sẽ thực hiện hoán đổi với chi phí trượt giá thấp hơn.
Đối với dự án
Tính thanh khoản cao là tiền đề để phát triển thêm nhiều sản phẩm tài chính ở các mảng khác sâu hơn như Derivatives (Perpetual, Options),…
Hạn chế
Tuy nhiên thì cơ chế thanh khoản tập trung (CLMM) cũng có một số hạn chế cho các LP. Vì khi giá di chuyển ra khỏi phạm vi giá đã định trước, vị thế của người dùng này sẽ chuyển sang trạng thái không hoạt động. Chỉ khi giá giao dịch của pool giảm xuống phạm vi do người dùng chỉ định, thì thanh khoản đó mới được sử dụng.
Như vậy, lợi ích của thanh khoản tập trung là nguồn vốn được sử dụng một cách hiệu quả hơn. Còn hạn chế của thanh khoản tập trung là chúng không phù hợp với những đồng token có độ biến động giá cao, vì nếu giá rơi khỏi dùng được cung cấp, nguồn vốn/thanh khoản đó sẽ không được sử dụng.
Xu hướng DeFi giải quyết hạn chế của Thanh khoản Tập trung (CLMM)
Chính vì hạn chế từ việc các LPs không thể lúc nào cũng tối ưu lợi nhuận từ việc giá cả thị trường crypto có thể biến động rất mạnh, trong khi cần rất nhiều kỹ thuật để liên tục thay đổi chiến lược cung cấp thanh khoản. Do đó, một số các dự án Defi mới sinh ra để phục vụ và hỗ trợ nhu cầu này sẽ nhận được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng.
Các giao thức DeFi Yield Managements sẽ và đang nhận lượng dòng tiền lớn nhằm giúp các LPs thiếu kinh nghiệm hưởng lãi suất tối ưu nhất từ việc farming với mô hình CLMM.
Về cơ bản, các nền tảng này sẽ có các vault với các cặp thanh khoản tương tự như ở trên các nền tảng AMM bình thường, nhưng giao thức sẽ cho anh em nhiều lựa chọn để cung cấp thanh khoản với cặp token đó tốt hơn. Đặc biệt với mô hình CLMM, các yield aggregator có thể giúp anh em tự động re-balance vị thế LP sao cho phù hợp với giá hiện tại của cặp token đó.
Ví dụ cặp WMATIC-ankrMATIC, nền tảng Active Yield Management Gamma sẽ tự động rebalance lại vị thế khi có sự biến động mạnh của 1-2 token theo một mức giá cụ thể. Vì vậy, LP của cặp token vừa có tính tập trung vừa linh động theo thị trường
Một số các nền tảng Yield Aggregator hỗ trợ CLMM
Gamma Strategies
Giao thức thiết kế cho việc sử dụng lên chiến lược cung cấp thanh khoản tập trung hoàn toàn phi tập trung, tự động và linh hoạt. Tính năng chính của Gamma là Vault – một mã contract giúp quản lý thanh khoản với chiến lược riêng đến từ đội ngũ dự án. Gamma Vault hiện đã được xây dựng trên Uniswap, Quickswap và Zyberswap và sắp tới sẽ còn nhiều các dự án dex mới khác.
Unipilot
Tương tự như Gamma Strategies, Unipilot cũng là một nền tảng yield management cho các cặp LP trên Uniswap. Giao thức đang có kế hoạch chuẩn bị mở rộng hỗ trợ LP trên cả Quickswap
Algebra Finance
Nền tảng DeFi hỗ trợ thanh khoản tập trung, tích hợp thanh khoản ở nhiều các nền tảng Dex như Thena, Quickswap,…
SteakHut
Stakehut là nền tảng yield management hỗ trợ traderbook cho nền tảng AMM Trader Joe ver 2. Người dùng có thể sử dụng nền tảng để yield trên nhiều cặp token với mức APR hấp dẫn và tập trung hơn so với cung cấp trực tiếp trên Trade Joe.
Kết luận
Thanh khoản tập trung (CLMM) là một mô hình giúp các AMM và các LP tối ưu hiệu quả khi cung cấp thanh khoản. Đồng thời mở ra một cơ hội mới cho các yield management protocol phải thay đổi chiến lược mới, nhằm phục vụ phần đông nhu cầu của người dùng. Những nền tảng yield management nào có thể đóng góp phần lớn TVL cho các sàn Dex AMM lớn nhất trên từng hệ sinh thái hiện nay có thể sẽ nhận được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng crypto.
Join the Defi Learn community:
Website | Twitter | Tiktok | Youtube | Facebook